Nietypowe objawy. Alzheimer i demencja, kojarzą się głównie ze starością i problemami z pamięcią. To jednak tylko jedno oblicze tych zaburzeń. Choroby te mogą zaatakować wcześniej – nawet w okolicach czterdziestki. Mamy wtedy do czynienia z demencją o wczesnym początku. Jednakże pomiędzy nimi zachodzą zasadnicze różnice. Demencja starcza jest obniżeniem poziomu sprawności mózgu i może występować w różnych postaciach. Z kolei choroba Alzheimera jest najcięższą, a zarazem najpowszechniejszą formą demencji. Choroby wieku starczego związane są z nieodwracalnymi procesami zachodzącymi w organizmie. Demencja starcza terapia, podobnie jak w przypadku osób z Alzheimerem, powinna zostać tak dostosowana, aby zapewnić odpowiedni poziom stymulacji umysłu starszym osobom, ale rozrywka dla osób z demencją nie powinna być zbyt trudna, a tym bardziej frustrująca. Zatrzymywanie demencji u seniora. 2 marca 2022. Demencja jest chorobą, która wpływa na całe życie osoby starszej. W większości przypadków jest nieuleczalna, ale istnieją sposoby na to, żeby opóźnić albo zmniejszyć objawy. Ważne jest tutaj kompleksowe, dostosowane do potrzeb seniora leczenie. Chodzi tu zarówno o leki, jak i o Łatwe ćwiczenia i zabawy powinny być dla chorych przyjemnością, ale też zmuszać do myślenia i podejmowania wyzwań, które stają się dla nich coraz trudniejsze. Jakie zadania umysłowe wykonywać z chorymi na demencję? Oto 5 sprawdzonych ćwiczeń. fot. Shutterstock. Oceń. 1. Używanie lewej ręki. 2. lirik lagu tegar septian aku yang dulu bukan yang sekarang. Demencja to nie tylko zaburzenia pamięci. Może powodować także problemy z mową, zaburzać uwagę, koncentrację i funkcje poznawcze. Rozróżnia się pierwotną i wtórną formę tej choroby, z czego 90 proc. przypadków do demencja pierwotna. Choć schorzenie to jest powszechne, nadal wokół demencji krąży wiele mitów. Spis treściJak rozpoznać demencję? Jak rozpoznać demencję? Charakterystycznymi objawami, które mogą świadczyć o rozwoju demencji są: dezorientacja, kłopoty z pamięcią, uczucie ciągłego niepokoju, trudności w wykonywaniu codziennych czynności, zaburzenia mowy, spadek zainteresowania kontaktami międzyludzkimi, pasją czy pracą, błędna ocena zagrożeń, wahania nastroju, drażliwość, nieufność i inne. Poradnik Zdrowie: demencja Aby lepiej zrozumieć problem demencji, a tym samym prawidłowo reagować w przypadku rozpoznania jej objawów należy przede wszystkim rozróżnić, co jest prawdą, a co błędnie panującym mitem. Oto 10 nieprawdziwych informacji na temat demencji. 1. Demencja jest nieunikniona wraz z wiekiem To stwierdzenie nie jest prawdziwe. Demencja nie jest normalną częścią procesu starzenia. Wraz z wiekiem rosną natomiast czynniki ryzyka demencji. Według raportu opublikowanego przez Alzheimer's Association, choroba Alzheimera, która jest najczęstszą postacią demencji, dotyka 3 proc. osób w przedziale wiekowym 65-74 w Stanach Zjednoczonych. 2. Demencja i choroba Alzheimera to to samo To nie jest całkiem poprawne twierdzenie. Choroba Alzheimera jest rodzajem demencji, która stanowi 60–80 proc. wszystkich przypadków demencji. Inne rodzaje demencji obejmują otępienie czołowo-skroniowe (FTD), otępienie naczyniowe, otępienie mieszane i otępienie z ciałami Lewy'ego. Demencję definiuje się jako utratę funkcjonowania poznawczego — myślenia, zapamiętywania i rozumowania — oraz zdolności behawioralnych do takiego stopnia, że ​​zakłóca ona codzienne życie. Chociaż formy demencji mają pewne wspólne cechy, każdy typ ma odrębną podstawową patologię. Choroba Alzheimera wiąże się z gromadzeniem się tak zwanych blaszek i splątków w mózgu. Struktury te ingerują w komórki mózgowe, ostatecznie je zabijając. W przeciwieństwie do tego, śmierć komórek mózgowych w otępieniu naczyniowym następuje z powodu braku tlenu, co może wynikać na przykład z udaru mózgu. 3. Członek rodziny ma demencję, więc ja też zachoruję Powszechnym mitem jest to, że demencja jest uwarunkowana genetycznie. Innymi słowy, jeśli ktoś z rodziny ma diagnozę demencji, nie oznacza, że rozwinie się ona w późniejszym etapie u młodszych pokoleń. Chociaż niektóre formy demencji mają składnik genetyczny, większość przypadków nie ma silnego związku genetycznego. Najważniejszym czynnikiem ryzyka demencji jest wiek. Jeśli jednak rodzic lub dziadek zachorował na chorobę Alzheimera w wieku poniżej 65. lat, prawdopodobieństwo genetycznego przeniesienia choroby jest większe. Jednak choroba Alzheimera o wczesnym początku jest stosunkowo rzadka. Ponieważ większość przypadków demencji to choroba Alzheimera, oznacza to, że w większości sytuacji nie jest ona dziedziczna. 4. Demencja dotyczy tylko osób starszych Wiek jest czynnikiem ryzyka demencji, ale choroba ta może w rzadkich przypadkach dotykać młodszych dorosłych. 5. Demencja sygnalizuje koniec sensownego życia Na szczęście tak nie jest. Wiele osób z diagnozą demencji prowadzi aktywne, sensowne życie. Niektórzy obawiają się, że jeśli lekarz zdiagnozuje u nich demencję, nie będą już mogli samodzielnie chodzić na spacer i będą musieli zrezygnować z prowadzenia pojazdów. Gdy demencja się pogarsza, prawdopodobne są zmiany w sposobie, w jaki dana osoba prowadzi swoje życie, ale to nie znaczy, że nie może prowadzić satysfakcjonującego życia. 6. Utrata pamięci zawsze oznacza demencję Chociaż utrata pamięci może być wczesnym objawem demencji, niekoniecznie oznacza początek tego stanu. Pamięć ludzka może być nieprzewidywalna i wszyscy czasami zapominamy. Jeśli jednak utrata pamięci przeszkadza w codziennym życiu, najlepiej porozmawiać z lekarzem. 7. Demencji zawsze można zapobiec To niestety nieprawda. Co ważne, niektóre czynniki mogą albo zmniejszyć ryzyko rozwoju pewnych rodzajów demencji, albo opóźnić ich początek. 12 czynników, które zwiększają ryzyko demencji: nadciśnienie tętnicze, upośledzenie słuchu, palenie tytoniu, otyłość, depresja, brak aktywności fizycznej, cukrzyca, niski poziom kontaktów społecznych, spożywanie alkoholu, urazy mózgu zanieczyszczenie powietrza. Niektóre z tych czynników mogą być trudne do zmodyfikowania, ale praca nad zmianą któregokolwiek z nich może pomóc zmniejszyć ryzyko rozwoju demencji. 8. Witaminy i suplementy mogą zapobiegać demencji To mit. Na ten moment nie ma żadnych dowodów na to, że jakiekolwiek suplementy witaminowe lub mineralne mogą zmniejszać ryzyko demencji. 9. Wszystkie osoby z demencją stają się agresywne W niektórych przypadkach osobom z demencją może być coraz trudniej zrozumieć otaczający ich świat. To może być frustrujące, a niektóre osoby mogą reagować na emocje w gniewny sposób. Jednak nie dotyczy to wszystkich. 10. Demencja nigdy nie jest śmiertelna Niestety demencja może być śmiertelna. Dla osób po 70. demencja może być częstszą przyczyną zgonów, niż tradycyjnie sądzili eksperci. Demencja niepokoi ludzi, zwłaszcza gdy się starzeją, i jest to uzasadnione na wiele sposobów. Jednak ważne jest, aby przeciwdziałać dezinformacji, która może zwiększać obawy i piętnowanie. Na razie naukowcy pracują nad opracowaniem lepszych sposobów leczenia i zapobiegania tej chorobie. Miejmy nadzieję, że w przyszłości nauka zmniejszy ilość przypadków demencji oraz strachu związanego z tą chorobą. Przeczytaj także: 13 mitów na temat padaczki Redaktorka od lat związana z branżą medyczną. Specjalizuje się w tematyce zdrowia i aktywnego stylu życia. Prywatne zamiłowanie do psychologii inspiruje ją do podejmowania trudnych tematów w tej dziedzinie. Autorka cyklu wywiadów z zakresu psychoonkologii, którego celem jest budowanie świadomości oraz przełamywanie stereotypów na temat choroby nowotworowej. Wierzy, że odpowiednie nastawienie psychiczne jest w stanie zdziałać cuda, dlatego propaguje profesjonalną wiedzę, w oparciu o konsultacje ze specjalistami. Szacuje się, że do roku 2030, liczba Amerykanów w wieku 65 lat i wyżej, będzie stanowiła 20% całej populacji kraju. Wraz z rosnącą populacją starzejących się obywateli, zaczęto przykładać większą uwagę do jakości życia seniorów, zarówno w kontekście fizycznym, jak i psychicznym. Prawdy i mity o starzeniu się Niestety, zazwyczaj przekonania dotyczące zdrowia psychicznego osób starszych, okazują się być nieprawdą. Na przykład, często przyjmuje się, iż osoby starsze są bardziej narażone na doświadczanie zaburzeń natury psychicznej niż młodzi dorośli. Uważa się też, że dotyka ich smutek i samotność, a także strach przed śmiercią i umieraniem. Bardzo często zakłada się, że amerykańskie rodziny porzucają krewnych, którzy są w podeszłym wieku i że seniorzy prawie zawsze cierpią na demencję. Biorąc pod uwagę, iż żadne z tych twierdzeń nie jest potwierdzone, obalenie powszechnie przyjmowanych mitów jest pierwszym, koniecznym krokiem ku lepszemu zrozumieniu zaburzeń psychologicznych częstych u osób starszych oraz występujących w kontekście starzenia się. Zdecydowana większość seniorów jest szczęśliwa i zadowolona z życia. Niektóre badania pokazują, iż przejawiają oni mniejszy strach przed śmiercią oraz większą jej akceptację w porównaniu do ludzi młodych i w średnim wieku. Rodziny zaś z reguły pozostają blisko ludzi starszych, zarówno emocjonalnie, jak i lokalizacyjnie – nawet jeśli seniorzy mieszkają w domach spokojnej starości. I choć demencja jest bardziej powszechna w podeszłym wieku, to jednak nie stanowi typowej przypadłości każdego starszego człowieka. Zmiany w zakresie procesów myślowych pojawiające się wraz z wiekiem są z reguły nieszkodliwe i polegają na niegroźnym zapominaniu i trudności ze znalezieniem słów w codziennej konwersacji. A zatem, jeśli seniorzy cierpią z powodu wyraźnych psychologicznych upośledzeń i zaburzeń, nie można zrzucać tego jedynie na karb wieku. Bardziej przyczyniają się ku temu zmiany w otoczeniu społecznym i fizycznym, brak wsparcia ze strony bliskich lub długotrwałe trudności rozmaitej natury i to te czynniki powinny być uznawane jako przyczyniające się do rozwoju i trwania zaburzeń u osób starszych. Zdawanie sobie sprawy z normalnych i naturalnych zmian występujących podczas procesu starzenia się, toruje drogę to właściwej oceny oraz leczenia, gdy problemy zaistnieją. Informacje ogólne Generalnie zaburzenia psychiczne są mniej powszechne wśród osób starszych niż tych w średnim wieku. Przypadki poważnej depresji, zaburzeń lękowych czy uzależnień od narkotyków stają się rzadsze wraz z wiekiem. Niektóre trzonowe symptomy chronicznych zaburzeń psychicznych mogą nawet złagodnieć z upływem czasu. Na przykład, halucynacje i omamy, dotykające chorych na schizofrenię, mają tendencję do słabnięcia. Niestety jednak, starsi ludzie borykający się z problemami psychicznymi, mają znacznie mniejsze szanse, niż ludzie młodzi, na otrzymanie efektywnego leczenia. Prawdopodobieństwo, że będą poszukiwali diagnozy i leczenia jest również mniejsze. A jeśli nawet, to zazwyczaj terapia jest mniej intensywna, symptomy diagnozuje się jako nieustępliwe i trudne w leczeniu, a proponowane metody terapii częściej zakładają stosowanie środków farmakologicznych niż podjęcie terapii poznawczo-behawioralnej. Fakty te uwypuklają znaczenie uświadomienia sobie dostępności wielorakich opcji leczenia osób starszych doświadczających problemów w zakresie zdrowia psychicznego. Możliwe zaburzenia psychiczne Depresja Podczas gdy krótkotrwałe poczucie smutku, żalu czy straty są w starszym wieku typowe, utrzymująca się depresja, w znaczący sposób zaburzająca funkcjonowanie, nie stanowi normalnego elementu starzenia się. Ostatnie badania pokazują, iż przypadki poważnej depresji są dość rzadkie wśród seniorów. Nadal jednak jest to najczęściej dotykające osoby starsze zaburzenie natury psychicznej i najczęstsza przyczyna ich hospitalizacji psychiatrycznej. Szacunki przypadków depresji w populacji najstarszych członków społeczności wahają się między 1 do 5%. Wskaźniki te wzrastają do 13,5% wśród seniorów wymagających domowej opieki medycznej i do 11,5% wśród tych pozostających w szpitalu. Ponadto około 5 milionów starszych ludzi zmaga się z subkliniczną odmianą depresji, której symptomy nie spełniają kryterium długości trwania i stąd nie są diagnozowane jako zaburzenie depresyjne. Ryzyko depresji u starszych ludzi wzrasta, jeśli obecne są inne choroby, np. choroby serca, udar, cukrzyca czy nowotwory. Innymi czynnikami ryzyka są w tym przypadku niektóre lekarstwa lub ich kombinacja, płeć, stan cywilny (bycie wdowcem/wdową), izolacja społeczna, chroniczne lub bardzo intensywne bóle, stresujące wydarzenia życiowe, brak wsparcia ze strony sieci społecznej, próby samobójcze w przeszłości oraz przypadki depresji w przeszłości – własnej lub w rodzinie. Nieleczona depresja można znacząco obniżyć jakość życia. Kiedy współtowarzyszą jej inne choroby, może ona wpływać na proces ich leczenia lub nawet je pogorszyć. Ryzyko samobójstw jest także poważnym zagrożeniem wśród seniorów borykających się z depresją. Tak więc nieleczona depresja może być nawet śmiertelna, co pokazują statystyki mówiące, że Amerykanie powyżej 65 roku życia znacznie częściej popełniają samobójstwa – w 2000 roku była to przyczyna 18% przypadków śmierci w tej populacji. Starsi biali mężczyźni wydają się być najbardziej narażeni – wskaźnik samobójstw w grupie wiekowej 80 – 84 lata był ponad dwa razy większy niż w całej populacji. Niestety, jedynie około 10% osób w podeszłym wieku cierpiących na depresję otrzymuje niezbędne leczenie. Biorąc pod uwagę fakt, iż seniorzy często chorują oraz zmagają się z różnymi problemami, nie tylko natury medycznej, pracownicy służby zdrowia niejednokrotnie błędnie zakładają, że depresja to ich naturalna konsekwencja i nie skupiają się na niej. To niedopatrzenie jest jednym z wielu czynników, które przyczyniają się nieprawidłowego rozpoznania depresji u osób starszych. Właściwa ocena jest niezbędna, gdy tylko istnieje podejrzenie depresji. Poprawna diagnoza może w konsekwencji przyczynić się do znaczącej poprawy stanu pacjenta, ponieważ starsi ludzi z reguły bardzo dobrze odpowiadają na leczenie. Środki antydepresyjne lub psychoterapia, bądź połączenie obu, może skutecznie zadziałać na symptomy doświadczane przez seniorów. Okazuje się, że w przypadku osób zdrowych pod kątem fizjologicznym, połączenie obu podejść przynosi najlepsze rezultaty. Jeśli jednak środki farmakologiczne są konieczne ze względów klinicznych, zalecana jest konsultacja ze specjalistą geriatrii, który pomoże dobrać najodpowiedniejsze leki. Istnieje wiele rodzajów lekarstw na depresję, włączając antydepresanty, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne czy też inhibitory oksydazy monoaminowej (MOA). Należy podkreślić, że różne środki są skutecznie u różnych pacjentów. Zazwyczaj pierwsze efekty stosowania środków antydepresyjnych zauważa się w 4 do 8 tygodni od rozpoczęcia terapii. Badania pokazują, że jeśli jeden środek nie działa, inny może doprowadzić do korzystnych efektów. Pacjenci, którzy po raz pierwszy stosują terapię farmakologiczną pod kątem depresji, powinni skonsultować z lekarzem prowadzącym konieczność dalszego przyjmowania leków, nawet jeśli symptomy już ustąpiły. Istnieją bowiem przesłanki sugerujące, że starsi ludzi, którzy nie przerywają zażywania leków, są mniej narażeni na powrót objawów. Podczas psychoterapii pacjenci pracują z certyfikowanym specjalistą w celu nabycia umiejętności radzenia sobie z symptomami, myślami samobójczymi oraz innymi problemami powiązanymi z depresją. Badania dowodzą, że istnieją pewne rodzaje psychoterapii szczególnie skuteczne w przypadku osób starszych. Demencja Demencja to zaburzenie mózgu, które w znacznym stopniu upośledza zdolność jednostki do wykonywania codziennych czynności. Najpowszechniejszą formą demencji wśród seniorów jest choroba Alzheimera, zwana również demencją starczą typu alzheimerowskiego (SDAT). Choroba ta dotyka obecnie około 5 milionów Amerykanów. Oczekuje się, iż liczba ta wzrośnie trzykrotnie do 2050 roku ze względu na fakt wydłużającego się życia. Liczba osób dotkniętych demencją wzrasta dwukrotnie wraz z każdą dekadą po przekroczeniu 70 roku życia. Szacuje się, że około 5% osób w wieku 65-74 lata cierpi na chorobę Alzheimera, zaś w wieku od 85 lat wzwyż, problem ten może dotyczyć już połowy seniorów. Choć ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem, to jednak należy pamiętać, że choroba ta nie stanowi normalnego elementu procesu starzenia się. SDAT to choroba degeneracyjna mózgu z powolnym i postępującym przebiegiem. Chociaż upośledzenie pamięci jest jej podstawową cechą diagnostyczną, to jednak upośledza ona również zdolność posługiwania się językiem, zdolność oceny, uwagę, emocje, podejmowanie decyzji oraz inne zachowania. We wczesnym okresie SDAT może być łagodna i przypominać zaburzenia przypisywane procesowi starzenia się, obejmujące zapętlenie myśli/pamięci oraz upośledzenie pamięci, które to są wówczas błędnie identyfikowane jako typowe dla wieku. Wczesne objawy to powtarzanie pytań, gubienie przedmiotów, trudności z ich znajdowaniem, gubienie się w znajomych miejscach, utrata zainteresowania aktywnościami, które dawniej sprawiały przyjemność oraz doświadczanie trudności podczas wykonywania różnych zadań, np. podliczania wydatków czy grania w gry. W późniejszej fazie mogą wystąpić dezorientacja, błądzenie i dogłębna utrata pamięci. Gdy choroba przybiera zaawansowaną postać, symptomy mogą obejmować zapominanie szczegółów dotyczących bieżących wydarzeń, zapominanie informacji dotyczących własnego życia i tożsamości, halucynacje, omamy, uczucie zdenerwowania, trudności z doborem właściwej odzieży oraz wykonywaniem codziennych zadań, np. gotowaniem. Ostatecznie, chorzy nie rozpoznają swoich przyjaciół i członków rodziny, przestają rozumieć język oraz tracą zdolność dbania o siebie (kąpiel czy ubieranie się). Istnieją dwa rodzaje demencji starczej typu alzheimerowskiego, które rozróżniane są na podstawie czasu, w którym wystąpiły pierwsze objawy. W przypadku wcześnie rozwijającej się choroby, która jest mniej powszechna, pierwsze symptomy są widoczne przed 60 rokiem życia, a choroba często postępuje gwałtownie. Gdy choroba rozpoczyna się późno, symptomy zazwyczaj pojawiają się i rozwijają stopniowo. Przyczyna choroby Alzheimera nie jest znana, ale uważa się, że zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe odgrywają rolę. Genom przypisuje się znaczenie sprawcze w przypadku wcześnie rozwijającej się choroby, ale jej późna odmiana nie wydaje się mieć związku z historią zachorowalności w rodzinie. Testy neuropsychologiczne mogą być bardzo wartościowe w zakresie diagnozowania różnicowego chorób odwracalnych (jak np. depresja) i demencji. Bardzo ważne jest też wykluczenie skutków ubocznych środków farmakologicznych jako przyczyny choroby, gdy demencja jest uznawana za prawdopodobną. Stopień postępowania choroby jest różny u różnych ludzi. Jednakże pewne badania sugerują, że SDAT będzie postępowała w takim samym tempie, w jakim się pojawiła. Tak więc nagłe wystąpienie choroby prawdopodobnie doprowadzi do jej szybkiego rozwoju. Podczas gdy powolny początek będzie najprawdopodobniej wiązał się z wolniejszym postępem utraty pamięci, zaniku zdolności językowych oraz zaburzeń w innych obszarach. Kiedy starsza osoba przejawia oznaki SDAT, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy mamy do czynienia z demencją. Konieczna jest zatem konsultacja z lekarzem, który stwierdzi, czy oraz jaki typ demencji powinien zostać zdiagnozowany. Lekarz określi także, czy przyczyna demencji jest uleczalna. Na przykład, zaburzenia takie jak niedoczynność tarczycy, guz mózgu, chroniczne infekcje, anemia i depresja mogą czasem prowadzić do demencji. Nie istnieje znane lekarstwo na SDAT. Zarówno terapie farmakologiczne, jak i poznawczo-behawioralne i behawioralne osiągają ograniczony sukces. Dlatego też leczenie koncentruje się zazwyczaj na spowolnieniu pogłębiania się symptomów oraz radzeniu sobie z problemami będącymi pośrednią lub bezpośrednią konsekwencją choroby (zagubienie), dostosowaniu warunków mieszkaniowych tak, aby kontrolować problematyczne zachowania i wspieraniu opiekunów. Najbardziej obiecująca terapia polega na stosowaniu środków farmakologicznych, które wpływają na neurotransmiter acetylocholinę, zmianę w zakresie stylu życia oraz zażywaniu suplementów antyoksydacyjnych (np. ginkgo biloba i witamina E). Tak jak w przypadku innych chorób, przyjmowanie jakichkolwiek lekarstw czy suplementów powinno być skonsultowane z lekarzem. Zmiana stylu życia obejmuje podjęcie regularnej aktywności fizycznej, np. spacery, praktykowanie technik relaksacyjnych, terapię światłem czy słuchanie spokojnej muzyki. Chociaż badania nie udowodniły pozytywnych efektów suplementów antyoksydacyjnych, to jednak wydają się one skuteczne w zakresie redukowania symptomów demencji. Pacjenci zażywający lekarstwa rozrzedzające krew i inhibitory MAO powinni koniecznie skonsultować z lekarzem stosowanie tych suplementów. Opiekunowie oraz członkowie rodziny osób chorujących na SDAT powinni być przygotowani, by zapewnić chorym wsparcie oraz nadzór w domu w miarę postepowania zaburzeń. Pomocne może być również uproszczenie otoczenia chorych poprzez umieszczanie notatek, sporządzanie list zadań, oznaczanie kierunków, itp. Podsumowanie Starzenie się samo w sobie nie zwiększa ilości incydentów zaburzeń psychicznych. Jeśli już, to powszechność większości chorób psychicznych spada wraz z wiekiem. Należy podkreślić, że większość seniorów jest sprawna pod kątem psychologicznym. Jednakże, jeśli zaburzenia zdrowia psychicznego wystąpią u osoby starszej, istnieje duże ryzyko ich przeoczenia. Dlatego też jedynie część seniorów cierpiących na choroby psychiczne otrzymuje skuteczne leczenie. Dzieje się tak pomimo tego, iż skuteczność terapii stosowanej wobec najstarszych obywateli jest potwierdzona. Ważne, aby być świadomym objawów sygnalizujących zaburzenia psychiczne, zwłaszcza depresję i demencję, oraz posiadać wiedzę o rozmaitych rodzajach leczenia dostępnych i efektywnych w przypadku osób starszych. Tłumaczenie: Joanna Romanowska Źródło: Demencja – zwana również otępieniem – to zespół objawów związanych ze stałym obniżaniem się funkcji intelektualnych oraz sprawności umysłowej człowieka. Objawy demencji w pierwszej chwili mogą się wydawać dość błahe, ale warto zwracać na nie baczną uwagę. Zbagatelizowana demencja starcza może bowiem całkowicie uniemożliwić seniorowi samodzielne funkcjonowanie. Z tekstu dowiesz się: jakie są objawy demencji starczej, w jaki sposób można ją leczyć. Co to jest demencja starcza? To choroba, w przebiegu której u pacjenta dochodzi do nasilającego się pogarszania sprawności umysłowej. Może ona występować samodzielnie, ale często towarzyszy również innym chorobom neurodegeneracyjnym, takim jak otępienie czołowo-skroniowe czy choroba Alzheimera. Bezpośrednią anatomiczną przyczyną demencji są uszkodzenia komórek nerwowych mózgu powstające na skutek niedotlenienia oraz odkładania się w ich wnętrzu nieprawidłowych białek. Może to być efekt naturalnych procesów starzenia się, ale przypuszcza się, że do rozwoju demencji mogą się przyczynić również niezdrowy tryb życia, nieprawidłowa dieta, palenie papierosów czy częste spożywanie alkoholu. Warto pamiętać, że demencja jest chorobą typową dla osób w podeszłym wieku. Według badań dotyczy około 1% populacji między 60. a 65. rokiem życia, ale wśród osób powyżej 85. roku życia objawy demencji obserwuje się nawet u około 35% populacji. Demencja jest chorobą bardzo podstępną i trudną do wykrycia. Jej początkowe objawy nie są bardzo charakterystyczne, a do tego umożliwiają seniorowi w miarę normalne funkcjonowanie. Zwykle tłumaczy się je procesem starzenia się, więc nie niepokoją one zbytnio otoczenia. Pierwsze objawy demencji mogą więc obejmować: zapominanie o spotkaniach, częste szukanie odłożonych w jakieś miejsce przedmiotów, przychodzenie ze sklepu bez części potrzebnych produktów, kłopoty z zapamiętywaniem nowych informacji, problemy przy aktywnościach, które wcześniej sprawiały seniorowi przyjemność (rozwiązywanie krzyżówek, układanie puzzli, gra w karty), zapominanie i mylenie słów, utrata zainteresowań, stopniowe wycofywanie się z życia społecznego. Z czasem u pacjenta pojawiają się bardziej charakterystyczne objawy: przestaje on rozpoznawać bliskie osoby i doskonale znane miejsca, staje się płaczliwy, drażliwy i rozchwiany emocjonalnie, miewa problemy z ubieraniem się, jedzeniem czy utrzymywaniem higieny osobistej. Wówczas wymaga już pełnej, całodobowej opieki. Dobrym rozwiązaniem może być np. pobyt stały w wyspecjalizowanym ośrodku opiekuńczo-pielęgnacyjnym dla seniorów, takim jak Willa Łucja w Warszawie. Demencja starcza – czy da się ją wyleczyć? Niestety demencja starcza jest chorobą nieuleczalną. Dopasowana do potrzeb pacjenta terapia jedynie spowalnia tempo jej rozwoju, a także poprawia jakość życia chorego i jego bliskich. Zastosowanie w leczeniu znajdują środki poprawiające sprawność intelektualną, przeciwdepresyjne oraz uspokajające. Bardzo ważnym elementem leczenia demencji jest specjalistyczna rehabilitacja, fizjoterapia oraz terapia psychologiczna. Może ona obejmować np. kinezyterapię, terapię zajęciową, zajęcia relaksacyjne i różnego rodzaju treningi pamięci. Poprawiają one funkcjonowanie mózgu, pozytywnie wpływają na zdolności koncentracyjne i skupienia, podtrzymują umiejętności mycia, czesania się czy golenia, pozwalają na rozładowywanie lęków i negatywnych emocji, są również formą usprawniania fizycznego. Należy pamiętać, że demencja starcza nie jest powodem do wstydu, ale chorobą, którą można, a nawet trzeba leczyć! Szybko rozpoczęta, właściwie prowadzona terapia może spowolnić jej przebieg i umożliwić dłuższe zachowanie pełni sprawności. Źródła: Z dużym prawdopodobieństwem można określić czy pacjentowi zostało kilka miesięcy, tygodni lub jedynie kilka dni życia. Rodzina chorego powinna być na to przygotowana – twierdzi doc. Małgorzata Krajnik z Katedry i Zakładu Opieki Paliatywnej CM UMK. Umieranie nieuleczalnie chorego jest na ogół powolnym procesem, przechodzącym przez kolejne etapy. „W ostatnich miesiącach życia przede wszystkim zmniejsza się zainteresowanie światem zewnętrznym. Chory rozmyśla nad swoim życiem, wspomina i ocenia jak żył, czego żałuje, a z czego jest dumny. Stara się też doprowadzić do końca niepozałatwiane sprawy” – powiedziała specjalistka na spotkaniu z dziennikarzami podczas II Letniej Akademii Onkologicznej. Dodała, że warto zwrócić uwagę na objawy fizjologiczne chorego, takie jak zmniejszony apetyt, postępujące chudnięcie, zmęczenie i osłabienie oraz częstsze i dłuższe przesypianie. Chory może wtedy prosić o eutanazję, gdyż boi się bólu, ale może też obawiać się utraty godności, z czego nie zawsze zdają sobie sprawę najbliżsi. W ostatnich tygodniach życia terminalnie chory coraz mniej mówi i coraz dłużej śpi. Pojawia się świadomość bliskości śmierci, halucynacje i dezorientacja oraz widzenie zmarłych bliskich osób. Spada temperatura ciała (o jeden stopień lub więcej), zmniejsza się ciśnienie tętnicze krwi, występuje bladość i sinica oraz większe pocenie się. Oddech staje nieregularny, słuchać rzężenie i kaszel. W tym okresie u chorego zaskakująco może się pojawić przypływ energii. Chce wstać z łóżka, choć wcześniej nie było to możliwe, wykazuje większą ochotę do rozmowy i większy apetyt. Często jednak jest to mylące. „Pacjent może przechodzić już w ostatnia fazę umierania” – podkreśla doc. Krajnik. W ostatnich dniach życia chory jest bardzo osłabiony i wyłącznie leży. Nie może jeść, ma coraz większe problemy z połykaniem, pije małymi łykami i nie chce przyjmować tabletek. Przesypia większość czasu, a kontakt z nim jest coraz trudniejszy. W ostatnich godzinach życia człowiek traci stopniowo przytomność. Może mieć oczy otwarte, ale nie widzi tego co się dookoła niego dzieje. Wydaje się, że słyszy, lecz nie reaguje na otoczenie. Gałki oczne ma zapadnięte i nie domyka powiek. A na twarzy widać rozluźnienie. Postępują zmiany fizjologiczne. Tętno jest słabo wyczuwalne, oddech płytki i wolniejszy. Skóra jest zimniejsza i bardziej lepka, pojawia się sinica na kończynach i wokół ust. Zakłócona zostaje kontrola zwieraczy, czego skutkiem jest nietrzymanie stolca i moczu. Co jest bezpośrednią przyczyną zgonu? „Gdy umiera chory na nowotwór zwykle dochodzi do zapalenia płuc, niewydolności wielu narządów, głównie serca, nerek i wątroby, oraz niedrożności przewodu pokarmowego” – powiedział doc. Krajnik. Skutkiem tego jest powodująca śmierć niewydolność krążeniowo-oddechowa i nagła śmierć sercowa. Następuje zanik odruchu rogówkowego (po dotknięciu rogówki powieki pozostają nieruchome). „Chory chce umierać w spokoju, dlatego trzeba zrobić wszystko, by mu go zapewnić” – podkreśla specjalistka. Należy wspierać go psychiczne, spełniać wszystkie jego potrzeby i zagwarantować odpowiednie leczenie objawowe. Głównym celem opieki w tym okresie jest bowiem zapewnienie jak najlepszej jakości życia – na ile to możliwe – oraz przygotowanie do śmierci i bezpieczeństwo umierania. Co należy wtedy robić? „Nie należy niszczyć nadziei nierealnych, lepiej próbować naprowadzać na te, które są realne. Od początku trzeba rozmawiać zarówno o nadziei, jak i o przygotowaniu do „najgorszego” – podkreśla doc. Krajnik. Dodaje, że spokojna śmierć jest jednym z celów i choć brzmi to paradoksalnie – „sukcesów” personelu medycznego opiekującego się chorym. Na posiedzeniu Brytyjskiego Towarzystwa Lekarskiego wyraziła to zmarła w 2005 r. prof. Cicely Saunders, specjalistka medycyny paliatywnej: „Kiedy mówię o godzeniu się ze zbliżającą się śmiercią, nie mam na myśli ani pokornego poddania się ze strony pacjenta, ani też defetyzmu czy zaniedbania ze strony lekarza. Dla obojga jest ono przeciwieństwem bezczynności. Naszym zadaniem jest zmiana nastawienia do tego problemu, tak by był on postrzegany nie jako przegrana żyjących, ale osiągnięcie umierających. Jako niezwykłe, osobiste osiągnięcie pacjenta”. Zbigniew Wojtasiński (PAP) Źródło: Serwis Nauka w Polsce – Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 5 minut Demencja starcza to schorzenie, któremu towarzyszy zbiór niepokojących objawów o charakterze psychicznym. Nasilające się wraz z postępowaniem choroby objawy demencji – problemy z pamięcią, ale także np. zaburzenia mowy czy liczenia - nie pozwalają pacjentowi normalnie funkcjonować. Czym charakteryzuje się demencja? Co to za choroba i jakie objawy demencji starczej pojawiają się w kolejnych etapach jej zaawansowania? perfectlab / Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Demencja – co to za choroba? Demencja – przyczyny Demencja starcza — czym się charakteryzuje? Demencja starcza — objawy w pierwszym etapie choroby Demencja starcza — objawy w drugim etapie choroby Demencja starcza — objawy w trzecim etapie choroby Demencja – co to za choroba? Demencja starcza - nazywana czasem także otępieniem starczym, w anglojęzycznej literaturze fachowej określana jako dementia albo senile dementia - to schorzenie upośledzające pracę mózgu na kilku płaszczyznach. Zmiany w tkance mózgu, jakie wywołuje demencja, mają charakter zwyrodnieniowy, degeneracyjny i zanikowy. Przekładają się one na znaczne osłabienie sprawności umysłowej, w zaawansowanych stadiach choroby prowadzące do utraty codziennej samodzielności. Demencja to problem, który według specjalistów dotyczy ponad 400 tysięcy osób w Polsce i ponad 50 milionów osób na całym świecie. W związku z szybkim starzeniem się zachodnich społeczeństw i wydłużaniem się średniej prognozowanej długości życia, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że w 2030 r. demencja dotknie 80 milionów pacjentów, a w 2050 r. - nawet ponad 150 milionów. Demencja – przyczyny Warto zdawać sobie sprawę z faktu, że demencja może mieć różne podłoże. Często – ale nie zawsze – przyczyn demencji można upatrywać w chorobach neurodegeneracyjnych, przede wszystkim w chorobie Alzheimera i w chorobie Parkinsona. Bywa, że objawy demencji są wynikiem guza mózgu: rozwijając się, uciska on bowiem sąsiadujące struktury mózgowe i powoduje ich dysfunkcję. Zdarza się też, że demencja rozwija się jako konsekwencja przebytych urazów, przewlekłego stresu lub nadużywania alkoholu. Warto wspierać pamięć i koncentrację bez względu na to, czy pojawiają się u nas objawy demencji. Polecamy Ginkgo biloba ekstrakt Viridian, który poza pozytywnym wpływem na zdolności umysłowe, poprawia również samopoczucie i dodaje energii. Dowiedz się więcej na temat przyczyn, objawów i leczenia choroby Parkinsona. Demencja starcza — czym się charakteryzuje? Demencja starcza zmienia strukturę tkanki mózgu, znacznie obniżając jego sprawność. W konsekwencji u chorego na demencję pojawiają się zaburzenia natury poznawczej; problemy z pamięcią; problemy z mówieniem; zaburzenia mowy; kłopoty z orientacją; problemy z liczeniem; zaburzenia emocjonalne. Osoba, którą dotknęła demencja starcza, nie potrafi prawidłowo ocenić sytuacji, w której się znajduje. Ma także problemy z rozumieniem i myśleniem przyczynowo-skutkowym. Przeczytaj także: Choroba Alzheimera - przyczyny, objawy, leczenie Im starsza osoba, tym większe jest prawdopodobieństwo, że rozwinie się u niej demencja. Statystyki wskazują, że objawy demencji pojawiają się u ok. 6 proc. osób w wieku 60 lat i nawet u 25 proc. osób, które ukończyły 85 lat. Choć schorzenie to dotyczy zazwyczaj osób po 60. roku życia, demencja nie powinna być mylona, a tym bardziej utożsamiana z wiekiem. Jest ona bowiem rodzajem upośledzenia mózgu wywołanym chorobą tego organu i nie zawsze jest w prosty sposób związana ze starością, co można by wywnioskować z samej nazwy demencja starcza. Jak długo trwa ta choroba? Według obecnego stanu wiedzy demencja jest nieuleczalna – powoduje nieodwracalne zmiany w mózgu. Odpowiednie leczenie farmakologiczne (zwykle preparaty z grupy inhibitorów acetylocholinesterazy, które podwyższają stężenie ważnego neuroprzekaźnika, acetylocholiny) i wprowadzenie pewnych zmian w stylu życia, jak odpowiednia ilość snu, zdrowa dieta czy regularna dawka ruchu, może jednak łagodzić przebieg demencji i ułatwiać codzienne funkcjonowanie. Przeczytaj także: Acetylocholina - najważniejszy neuroprzekaźnik w ludzkim organizmie Pomocne w spowalnianiu postępowania demencji okazują się różne aktywności stymulujące pracę mózgu i tym samym przeciwdziałające zachodzącym w nim zmianom degeneracyjnym. Pacjentów warto więc zachęcać np. do rozwiązywania krzyżówek, czytania książek czy do nauki języków obcych. Aktywność umysłowa jest również niezwykle ważna w profilaktyce demencji. Demencja starcza — objawy w pierwszym etapie choroby Symptomy demencji starczej są początkowo niezauważalne. Mogą się rozwijać latami. Pierwsza faza choroby jest przede wszystkim związana z zaburzeniami pamięci. Pacjent nie jest sobie w stanie przypomnieć imion najbliższych osób. Zdarza mu się również zapominać o umówionych wizytach. Ponadto pojawiają się zaburzenia mowy. Zdania wypowiadane przez pacjenta nie zawsze mogą mieć sens, ponieważ chory zapomina znaczenie poszczególnych słów. Problemy z mówieniem przypominają niekiedy objawy upojenia alkoholowego. Na problemy z pamięcią stosuj Żeń-szeń korzeń w postaci naparu. W pierwszym etapie demencji starczej warto również zwrócić uwagę na zachowanie pacjenta, który zaczyna unikać kontaktu z innymi osobami. Charakterystyczna jest również zmienność nastrojów. Na tym etapie pacjent nie ma problemu z koordynacją ruchową. Jeśli obserwujemy u siebie lub u swoich bliskich pierwsze objawy demencji, warto jak najszybciej zgłosić się do lekarza i przeprowadzić odpowiednią diagnostykę. Zmian mózgowych wywołanych przez demencję nie da się odwrócić. Istotne jest więc szybkie podjęcie leczenia i spowolnienie postępów choroby na możliwie jak najwcześniejszym etapie, by pacjent był w stanie jak najdłużej funkcjonować samodzielnie. Demencja starcza — objawy w drugim etapie choroby Na drugim etapie demencji starczej zaburzenia pamięci coraz bardziej się nasilają. Pacjent nie jest sobie w stanie przypomnieć, co robił dzień wcześniej. Zaczyna opowiadać o wydarzeniach z przeszłości, jednak nie potrafi ich umiejscowić na linii czasu. Chory ma również coraz większy problem z wypowiadaniem zdań, których zazwyczaj nie kończy. Jego słownictwo jest ubogie. Zachowanie pacjenta także może wywoływać niepokój. Zaczynają go przerażać głośne dźwięki (np. klakson). Zachowanie chorego jest gwałtowne, trudno przewidzieć jego kolejne ruchy. Na tym etapie demencji starczej można również zauważyć pierwsze problemy z koordynacją ruchów. Zdarzają się zaburzenia równowagi, a także przykurcze mięśni. Pojawia się również brak apetytu. Pacjent powinien być pod stałą opieką. Demencja starcza — objawy w trzecim etapie choroby W trzecim — najcięższym — etapie demencji starczej pacjent wymaga stałej opieki i kontroli, dlatego rodzina często decyduje się na oddanie go do specjalistycznego domu opieki. Jest to powiązane z całkowitym brakiem koordynacji ruchowej chorego, który nie potrafi sam siadać czy jeść. Na tym etapie pacjent nie rozpoznaje już najbliższych. Nie jest też w stanie wypowiedzieć konkretnej informacji. Osobie opiekującej się pacjentem trudno go zrozumieć. Zaburzenia na tle poznawczym mogą doprowadzić do urojeń i paranoi. Przeczytaj także: Wolontariat chroni przed demencją Przeczytaj także: Składnik, który zwiększa ryzyko alzheimera aż o 75 proc. Wczesne objawy alzheimera, które dostrzeżesz gołym okiem Jak dożyć setki? Siedem lekcji stulatków Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. Teraz z e-konsultacji możesz skorzystać także bezpłatnie w ramach NFZ. demencja starcza demencja starcza objawy demencja choroby seniorów zdrowie seniora choroba alzheimera alzheimer parkinson choroba parkinsona mózg choroby mózgu guz mózgu acetylocholina starość Demencja starcza - objawy i leczenie Demencja starcza to rodzaj otępienia, która kojarzy się zazwyczaj z utratą pamięci. Demencja dotyczy najczęściej osób starszych i jest zaburzeniem funkcji... Iwona Szadkowska Na Węgrzech co drugiemu przewlekle choremu nie starcza na lekarstwa Co drugiemu przewlekle choremu Węgrowi nie starcza pieniędzy na lekarstwa - informuje w poniedziałek węgierski dziennik Magyar Nemzet, powołując się na najnowszy... Głuchota starcza Głuchota starcza jest konsekwencją naturalnego procesu starzenia się części nerwowej, odbiorczej, narządu słuchu. Pierwsze symptomy tego typu osłabienia słuchu... Eugeniusz Olszewski Królowa Elżbieta II ma COVID-19. Co wiemy o stanie zdrowia 95-letniej monarchini? "Królowa uzyskała pozytywny wynik testu na COVID-19" - poinformował dziś Pałac Buckingham. Choć w komunikacie zapewniono, że monarchini ma łagodne objawy podobne... Monika Zieleniewska Dlaczego koronawirus jest groźniejszy dla starszych osób? [WYJAŚNIAMY] Przed zakażeniem musimy chronić się wszyscy, ale w grupie ryzyka przede wszystkim znajdują się osoby starsze. Dlaczego koronawirus COVID-19 jest groźniejszy dla... Tatiana Naklicka Tym otruto Nawalnego. Jak działają inhibitory cholinoesterazy? [WYJAŚNIAMY] "Lekarze z niemieckiej kliniki Charite potwierdzili, że Nawalny został zatruty substancją z grupy inhibitorów cholinoesterazy" - napisała rzeczniczka Nawalnego... Anna Zimny-Zając Acetylocholina - co to, działanie, zastosowanie. Najważniejszy neuroprzekaźnik w ludzkim organizmie Acetylocholina jest bardzo ważnym neuroprzekaźnikiem w ludzkim ciele. Wpływa między innymi na czynność serca, procesy pamięciowe czy funkcjonowanie przewodu...

demencja starcza a śmierć